|
Vừa qua, từ Hà
Nội, nhà báo Aude Genet giám đốc Thông tấn xă Pháp AFP ở Việt Nam đă
phỏng vấn qua ghi âm nhà báo tự do Bùi Tín ở Paris. Dưới đây là tóm
tắt nội dung cuộc phỏng vấn, được chuyển ngữ từ tiếng Pháp.
A. Genet:
Chào ông Bùi Tín. Nhà cầm quyền trong nước đang có những cuộc họp kỷ
niệm ngày thành lập đảng CS (ngày 3-2), xin ông cho biết vài cảm
tưởng.
Bùi Tín:
Chào cô. Tôi cũng biết ở Hà Nội có những cuộc họp kỷ niệm, một cuộc
hội thảo và xuất bản sách về 80 năm đảng CS Việt Nam, hồi đầu mang
tên đảng Cộng sản Đông dương. Những diễn văn dài, nặng về công thức,
nặng tính giáo điều, về chủ nghĩa Mác - Lénin, về giai cấp vô sản,
về chủ nghĩa xă hội, về quá độ từ chủ nghĩa tư bản quá độ lên chủ
nghĩa xă hội trên phạm vi toàn thế giới..., nhưng tôi tin rằng những
người viết ra, đọc lên và cả những người ngồi nghe, không có ai c̣n
tin ở điều ḿnh viết, đọc và nghe. Họ đang là những nhà tư sản, tư
bản mới, có nhà đất, có cổ phần, chứng khoán, khá nhiều c̣n hùn hạp
với các triệu phú, tỷ phú quốc tế. Họ chỉ giữ lại của lư luận cộng
sản cái phần xấu nhất là nền chuyên chính độc đảng để bảo vệ tài sản
riêng bất chính.
A. Genet:
Theo ông vai tṛ và vị trí của đảng cộng sản VN (le rôle et la place
du PCV) trong lịch sử Việt Nam là ǵ ?
Bùi Tín:
Đảng CS VN có vai tṛ lănh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập, lănh
đạo thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đă thực hiện
thống nhất đất nước, nhưng mặt khác - mặt này ít được chú ư v́ bị họ
che dấu kỹ - là đă buộc nhân dân phải trả bằng cái giá quá cao bằng
sinh mạng. Hàng triệu người chết (phần lớn là thanh niên cường tráng
tuổi hoa niên) và hàng vạn đồng bào người Việt yêu nước trong các
đảng phái chính trị khác bị họ thủ tiêu.
Đă vậy, sau hoà
b́nh và thống nhất, đảng CS đă bỏ qua cơ hội hoà hợp hoà giải dân
tộc để xây dựng đất nước phồn vinh. Đây là thất bại nặng nề nhất, bi
thảm nhất, tệ hại lâu dài nhất. Họ đă nhân danh các "trại cải tạo",
trả thù, bỏ tù đầy đoạ 20 vạn sĩ quan viên chức chế độ cũ, phân biệt
đối xử theo tư duy hận thù, tạo nên bi kịch hàng triệu thuyền nhân,
với không biết bao nhiêu người chết thê thảm ngoài biển cả.
Họ c̣n diệt trừ
tư sản công thương nghiệp, diệt trừ nông dân cá thể, cưỡng bức tập
thể hoá, tàn phá tận gốc nền sản xuất xă hội. Rồi mới buộc phải đổi
mới, mà chỉ đổi mới bộ phận về kinh tế, c̣n bất động về chính trị.
Chính những sai
lầm to lớn về chủ trương, đường lối, chiến lược ấy đă làm giảm sút
nặng nề uy tín của đảng CS trước xă hội và nhân dân.
Đến nay uy tín
của đảng c̣n giảm sút nặng nề hơn do họ đang thất bại trong xây dựng
một xă hội công bằng, b́nh đẳng và phồn vinh. Hiện nay bất công,
tham nhũng, hối lộ, bất lương, phi pháp, ích kỷ, vô đạo đức đang lan
tràn không có cách ǵ ḱm hăm và giáo dục xuống cấp, y tế bệ rạc
đang là đặc điểm của chế độ.
A. Genet:
Vậy theo ông tính chính đáng ( légitimité - legitimacy / PCV) của
đảng CS Việt Nam hiện nay ra sao ?
Bùi Tín:
Vấn đề này đang nóng bỏng. Phe xă hội chủ nghĩa mà đảng CS tự nhận
Việt Nam là một tiền đồn đă tiêu tan cùng với sự tan ră của Liên Xô
đứng đầu phong tràn CS quốc tế đă đặt đảng CS Việt Nam vào cuộc
khủng hoảng chiến lược về bản chất của đảng, về lư luận cũng như về
thực tiễn. Khủng hoảng cực lớn này đă dẫn đảng CS đến bế tắc toàn
diện. Đảng CS đă thuộc về quá khứ, một quá khứ không chịu ra đi!
Do đó, ngay
trong đảng đang có yêu cầu đổi tên đảng, là đảng Lao động VN như
trước, hay là đảng Dân chủ, hay đảng Dân chủ Xă hội. Cũng có ư kiến
nên là đảng Nhân dân, đảng Dân tộc, hay đảng Công dân. Tên gọi "đảng
CS" là không thích hợp, không có ư nghĩa v́ chủ nghĩa xă hội thực
tiễn qua phe xă hội chủ nghĩa (từ 1945 đến 1991) do phong trào CS
sinh ra đă chết. Nó đă được các nhà lư luận và chính trị thế giới
đánh giá là sai lầm lịch sử lớn nhất, cũng là tội ác lớn nhất trong
của thế kỷ 20, gắn liền với cái chết của 100 triệu sinh mạng con
người, qua các cuộc đấu tranh giai cấp, thanh trừng, trại tập trung,
đại nhảy vọt, cách mạng văn hoá vô sản, tận diệt địa chủ tư sản, phú
nông, trí thức tiểu tư sản.
A. Genet:
Nhân dịp này, xin ông nhận định đảng CS hiện đang đứng trước thách
thức ǵ (les problèmes confrontés par le PCV actuellement)?
Bùi Tín:
Thách thức lớn nhất đối
với bộ chính trị CS hiện nay là họ phải trả lời minh bạch với nhân
dân là sao họ lại tỏ ra yếu đuối, ươn hèn, thoả hiệp với bành trướng
Bắc Kinh. Cái bóng Bắc Kinh cứ lù lù sau những sự kiện mất đất, mất
biển, mất đảo, rước công ty và công nhân TQ khai thác bâuxít vào Tây
nguyên, tàn sát ngư dân Việt trên vùng biển VN, xử án tù rất nặng
những trí thức, sinh viên, luật sư lên tiếng tố cáo sự ươn hèn của
họ trước họa xâm lăng.
Thách thức lớn
là đ̣i hỏi họ phải sớm từ bỏ độc quyền đảng trị rất tệ hại, trả lại
cho xă hội quyền công dân đầy đủ, trước hết là quyền tự do bầu cử và
ứng cử, từ bỏ kiểu "đảng chọn dân bầu" phi pháp trơ trẽn đă kéo dài
quá lâu.
Họ chỉ có một
lối ra danh dự là trả lại quyền công dân đầy đủ cho mọi công dân,
tôn trọng thật sự nhân dân ta đă trưởng thành trong thời hội nhập,
để cho công dân Việt Nam thực hiện quyền lập hội, quyền tự do báo
chí, để đảng CS không c̣n một ḿnh một chiếu trong không khí chính
trị cưỡng bức, ngạt thở.
Lúc ấy, đảng CS
- dù đổi hay không đổi tên - sẽ tranh đua b́nh đẳng và công bằng với
các đảng khác (nên coi nhau là đảng bạn) trong khuôn khổ pháp luật,
lấy nhân dân làm trọng tài, với lá phiếu tự do làm phương tiện lựa
chọn người thay mặt ḿnh cầm quyền, mang lại tự do, ấm no và hạnh
phúc thật sự cho toàn dân. Lúc ấy nền chính trị nước chúng tôi sẽ
náo nức, lành mạnh sinh động, thú vị biết bao!
Đây là thách
thức cơ bản nhất của Đại hội XI của đảng CS VN đầu năm 2010, mà các
văn kiện sắp được công bố để cho đại hội các cấp thảo luận.
Trước đây đảng
CS VN vin cớ là VN mang đặc thù châu Á, theo Nho giáo, Khổng giáo,
không hợp với nền dân chủ phương Tây! Nhưng nay họ trả lời ra sao,
khi các nước châu Á khác đă từ bỏ độc quyền đảng trị: chế độ
Suharto, chế độ Marcos, chế độ Pak Chung Hi, chế độ Tưởng Giới
Thạch... đều bị thay thế bằng chế độ đa đảng trong ổn định, tiến bộ
và phát triển...
Không phải ngẫu
nhiên mà Nhóm chuyên gia Harvard ở VN, những "think tank" của Viện
IDS Hà Nội, các trí thức tâm huyết như nhà toán học Hoàng Tuỵ, nhà
văn hoá Nguyên Ngọc, nhóm Việt Nam Minh Triết Nguyễn Huệ Chi, cho
đến trung tướng Đặng Quốc Bảo và giáo sư Vũ Minh Khương ở
Singapour... đều cho rằng vấn đề của VN hiện tại không phải là đổi
mới bộ phận, thay chính sách này, luật lệ kia, mà là phải thay đổi
hẳn toàn bộ hệ thống, từ hệ thống độc đoán sang hệ thống dân chủ, từ
hệ thống độc đảng sang hệ thống đa đảng trong luật pháp, từ hệ thống
chăn dắt chặt chẽ báo chí, khống chế internet sang hệ thống cởi mở,
tự do thông tin nhiều chiều, tự do đối thoại, tự do tranh biện, phản
biện, như ở tuyệt đại đa số các xă hội b́nh thường, văn minh khác.
Không thay hệ
thống th́ chỉ là xoa bóp, thuốc cảm cúm của lang băm hủ lậu trước
những căn bệnh hiểm nghèo đe doạ chết người, dẫn đến thảm họa chung.
Trước hết là thảm hoạ cho đảng CS.
A. Genet:
Cám ơn nhà báo Bùi Tín rất nhiều và chúc ông năm 2010 và năm âm lịch
con Hổ nhiều may mắn. |
