|
Tháng
năm này trời đất đau thương!
Trần Khải Thanh Thủy
Thời gian này, ở Việt Nam
đâu đâu cũng đề cao tư tưởng Hồ Chí Minh, người ta tôn thờ Hồ Chí
Minh như một ông thánh sống, không vợ con, không vụ lợi,
không danh vọng, không tham tàn, không hiếu sát, tất cả chỉ một ḷng
một dạ với nước với dân. Một sự sùng tín Trung Cổ hết sức lố bịch,
nực cười, mà bất cứ người dân nào, từ đứa trẻ lên 10, đến cụ già gần
đất xa trời đều biết: ở đời nhân vô thập toàn, công 7 tội 3, hoặc
công 3, tội 7, đến thánh cũng c̣n có thánh thọt nữa là người trần
mắt thịt, dù muốn, dù không, đă sống trên quả đất ô trọc này đều mắc
ít nhất một thói hư tật xấu, điều này cũng rất gần với triết lư nhân
sinh của thời hiện đại:
Không khiếm khuyết không
phải cuộc đời,
Chỉ xác ướp mới là người
hoàn thiện.
Vậy mà suốt cái tháng 5
định mệnh ở trong tù, vật duy nhất giúp tôi biết được tin tức bên
ngoài là chiếc đài cổ lỗ sĩ của trại tù. Cứ đến hẹn lại lên, một
ngày quản giáo vặn lên cho nghe 3 lần, mỗi lần 30 phút, sáng, trưa
và chiều. Khốn nỗi hễ bật lên là nghe ca khúc viết về người, là thơ
ca ngợi người, nhàm chán đến rát tai, đến mức một người kỵ vía bác,
từng viết cả tập sách để lột bỏ huyền thoại Hồ Chí Minh như tôi, dù
bịt tai không muốn nghe cũng bị nhồi nhét đến thuộc ḷng:
Bác là cha của muôn triệu
cháu con,
Là cuộc sống của vạn ngàn cuộc sống
Là tượng trưng cho tinh thần cao cả
Là gương trong cho đạo đức loài người
Chí hy sinh hơn hẳn trên đời
Công lao như biển trời sâu thẳm...
Thời gian đầu, bực đến
nỗi, tôi luôn phải đưa ra đề nghị giật dây điện ra khỏi loa để khỏi
bị tra tấn, khốn nỗi cô bé cùng pḥng (ở với tôi 28 ngày) lại không
chịu nổi cảnh âm u tù hăm trong tù, v́ thế cứ mỗi lần tôi đ̣i tắt,
th́ lập tức nhận được sự phản đối rất chi là chính đáng:
- Thôi, để nghe, méo mó
có hơn không, dẫu sao cũng có tiếng người.
Thế là đành phải ḿnh v́
một người, và người kia vốn bị đầu độc từ nhỏ nên mỗi lần thấy tôi
khổ sở v́ phải nghe những điều giả dối, mị dân về bác, một nắm xương
khô trong mả, mỗi ngày ngốn cả vài tỉ tiền của dân. Từ Bộ Tư Lệnh
bảo vệ lăng, đến hóa chất tẩy rửa 6 tháng một lần, rồi tiền điều ḥa
nhiệt độ v.v, lại kịch liệt phản đối, và lập tức phải nghe những lời
nhắc nhở nhẹ nhàng của cô bé: "- Ai cho cô nói xấu 'bác Hồ của cháu"...
Tranh căi chưa kịp ngă
ngũ th́ cô bé phải chuyển đi, tôi được "ưu tiên" ở với một người đàn
bà khác, vốn mê "bác Hồ" không kém... Để đả phá tư tưởng sùng tín
Trung Cổ của chị ta, trong những đêm mất ngủ, thả hồn đi hoang, tôi
quyết định phải có riêng một bộ sưu tầm câu đố về bác, để xóa tan
những vần thơ nịnh như lớp rêu xanh bám chặt vào tảng đá, trong trí
năo tâm hồn bệnh hoạn của tù nhân nói riêng cũng là của người dân
Việt Nam nói chung:
Tháng năm này trời đất
mênh mông
Ngàn ngọn gió ngợi ca t́nh yêu bác
Người đại dũng, đại nhân, đại trí
Đại thiên tài hùng vĩ bao la
Tư tưởng là hạt giống của
hành động, khi hạt giống vừa kịp nảy mầm thành chồi thành cây xum
xuê tươi tốt, tôi liền đem ra đánh đố:
- Đố chị này... Ai kín
tiếng nhất Việt Nam?
Tất nhiên người đặt câu
hỏi là tôi và người trả lời câu hỏi cũng là tôi, v́ một người làm ăn
kinh tế như chị, tâm hồn là dăy dài các con số th́ những ngóc ngách
khuất nẻo của cuộc đời, chị đâu có am tường, huống hồ là trong văn
chương chữ nghĩa. V́ thế tôi đành phải giải thích:
- Đó chính là Trần Dân
Tiên, chính xác hơn là chủ tịch Hồ Chí Minh, vị chủ tịch đầu tiên
của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa. Tác giả cuốn: "Vừa đi đường, vừa
kể chuyện". Kín tiếng đến mức Hội Nhà Văn Việt Nam quyết định trao
giải thưởng đặc biệt cho tác giả mà kêu gọi, nhắc nhở, hết năm này
sang năm khác, từ lúc sống đến lúc chết tác giả vẫn... bặt vô âm tín,
không hề ló dạng.
- Thật à? Chị ngạc nhiên,
đến tôi bây giờ cũng không biết Trần Dân Tiên là ai, và càng không
thể tin Trần Dân Tiên lại chính là "bác Hồ" kính yêu của chúng ta.
- Tất nhiên tôi khẳng
định: Chả riêng ǵ chị mà có đến 2/3 dân số Việt Nam không tin vào
điều lố bịch ấy, v́ trên thế giới này chưa có vị lănh tụ nào lại tự
bỏ thời gian viết sách ca ngợi ḿnh cả. Điều này chỉ để chứng tỏ hai
điều, hoặc ông ta là người háo danh, cầm tinh cáo mèo nên mới thích
"mèo khen mèo dài đuôi", hoặc ông ta không tin có người giỏi hơn
ḿnh, viết sách ca ngợi ḿnh lại hay như chính bản thân ḿnh, nên
mới mượn tên Trần Dân Tiên để tự ca ngợi.
Lời tiết lộ này thực sự
gây nên một sự ṭ ṃ, nghi hoặc cho chị, một đảng viên cốt cán của
Đảng...
Không dễ dàng dập tắt đi
ḍng suy nghĩ của ḿnh, tôi hỏi tiếp:
- Theo chị, gia sản quư giá nhất bác để lại cho non sông Việt Nam là
ǵ?
- Th́ đấy chị trả lời, suốt ngày báo đài chả nhắc rồi đấy thây:
Cơ nghiệp đó toàn dân ǵn
giữ
Ngh́n năm ghi tên họ "bác Hồ"
Tay không gây dựng cơ đồ
Non sông gấm vóc đẹp tươi, đàng hoàng
- X́, tôi trút hết sự bực
bỏ ra ngoài qua lỗ ṛ của "bể phốt": - Lại tích xưa vở cũ, trả lời
thẳng vào câu hỏi đi, nếu không hăy nghe người dân nhận định: - Gia
sản quư giá nhất bác để lại cho non sông Việt Nam là "Ba đồng chinh
bằng tôn", hiểu chửa?
Thấy chị cứ ngẩn ṭ te,
như thể... bác c̣n sống măi với quê hương đất nước bác c̣n sống măi
với đàn cháu yêu thương, tôi liền giải thích:
- Gia sản của bác, hiểu
theo nghĩa thực là tên của các lănh đạo đảng Việt Nam, những người
làm nhiệm vụ kế cận sau khi vị chủ tịch đầu tiên mất đi, cụ thể Ba
có nghĩa là Lê Duẩn, c̣n gọi là Ba Duẩn, Đồng tức thủ tướng Phạm Văn
Đồng, Chinh tức là Trường Chinh, tên thật là Đặng Xuân Khu, người
đổi một nửa dân tộc Việt Nam để lấy ngai vàng quyền lực, đó là chức
chủ tịch nước, tổng bí thư. Nói dại, nếu miền Nam không bị chia cắt
bởi vĩ tuyến 17 ngày và đêm th́ 14 triệu người dân miền Nam cũng dễ
dàng trở thành món mồi đắt giá, những con dê tế thần trên bàn thờ
của đảng Cộng Sản Trung Hoa, để ông tổng bí thư này "ghế cao ngồi
tót sỗ sàng".
- C̣n Bằng có phải là
Nguyễn Lương Bằng không? Chị hỏi
- Chí lí, phó chủ tịch
nước Nguyễn Lương Bằng c̣n gọi là anh cả đỏ, người được người dân
tặng câu nói nổi tiếng: Nguyễn Lương Bằng mấy người bằng lương bác...
- Thế c̣n Tôn? Chắc là
Tôn Đức Thắng, vị chủ tịch thứ hai ngay sau ngày bác mất?
- Vâng, tôi trả lời, đấy
là nghĩa thực, c̣n nghĩa bóng là một sự đói nghèo, lạc hậu, bệnh tật,
dốt nát... Một đất nước chỉ biết có chiến tranh, biến thanh niên
thành chiếc gậy Trường Sơn "Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, mà ḷng
phơi phới dậy tương lai". Song tương lai lại hiện hữu bằng những vất
vả, nheo nhóc, chết chóc, hy sinh, mưu sinh, kiếm sống của thời hậu
chiến... Chính v́ thế mà người dân Việt Nam nhận định: Tất cả cả gia
tài bác để lại sau 24 năm lănh đạo chỉ đáng giá... ba đồng trinh
bằng tôn, tức ba chinh. Đó cũng là lư do v́ sao tầng lớp lănh đạo
tiếp theo lại tiếp tục bán đất, như câu thơ nghịch nhĩ lưu truyền
trong nhân dân:
Xẻ dọc Việt Nam, Phiêu
bán đất
Đảng ḿnh phơi phới ngậm
đô la...
Không biết có phải ngậm
hờn nuốt tủi v́ mảnh đất biên cương lọt vào tay đảng tàu hay không,
mà chị ngậm miệng nín thinh, không hó hé được câu nào, khiến tôi lại
phải đánh tiếng trước:
- Với chị điểm mấu chốt
quan trọng nhất trong tư tưởng Hồ Chí Minh là ǵ?
- Ôi dào trong bóng tối
chị chép miệng: - Chính trị, chính em nhức cả đầu. Ngày nào, giờ nào,
phút nào cũng phải ra rả nghe về tư tưởng Hồ Chí Minh. Nào là kim
chỉ nam cho mọi hành động, gắn liền với mọi lĩnh vực văn hóa, đời
sống, kinh tế chính trị... từ thủy lợi đến giao thông, vận tải, du
lịch v.v và v.v... Thực sự tôi chả hiểu "đầu cua tai nheo" ra sao...
Mà tại sao lại phải áp dụng một cách máy móc ngớ ngẩn thế không biết?
Tôi cười, giọng hào hứng,
chắc nịch:
- V́ điểm mấu chốt quan
trọng nhất trong tư tưởng Hồ Chí Minh là Không có ǵ... chứ c̣n sao
nữa? Cả cụm từ c̣n lại "...Quư hơn độc lập tự do" chỉ là cái đuôi
định hướng của chủ nghĩa xă hội thôi. Đầu đă không có ǵ th́ đuôi
làm sao mà... quư hơn được? Thôi để em đọc bài viết trên Đàn chim
Việt cho chị nghe:
Cả ngày bác chẳng làm chi
Sáng ra bờ suối, tối th́
vào hang...
- Hí hí, chị cười, nụ
cười làm sáng bừng cả ḷng hang tối, lên giọng khích tướng: -Dân
Việt Nam ḿnh nhại giỏi thậtt, rơ là cùng lời lẽ mà ư tứ th́ khác
hẳn. Câu thơ của bác là:
Sáng ra bờ suối, tối vào
hang
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng
Bàn đá chông chênh dịch sử đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang
Thế mà ở đây nhà thơ dân gian lại viết:
Cuộc đời cách mạng... chẳng làm chi
- Thôi để em nối tiếp
mạch thơ trên của Đàn Chim Việt cho chị xem, tôi cắt ngang và sau
một vài phút nghĩ ngợi, liền đọc:
Bây giờ bác ở trong lăng
Bao nhiêu lính gác lăng xăng ngó ḍm
Bác ơi râu bác ba cḥm
Bây giờ c̣n một, hai cḥm nữa đâu?
Bác cười vểnh ngược hàm râu:
Hỏi bà Xuân ấy, hỏi tau... liệu hồn
Th́ ra lá rụng ngoài vườn
Cḥm râu của bác rụng... ồn Thị Xuân
Chỉ nhại lại chút thôi mà
chị rũ ra cười, đơn giản v́ một đêm nằm bằng một năm ở. Trong suốt
những ngày bị nhốt ở quận chị đă quá biết về chuyện tiếu lâm hiện
đại ở Việt Nam, do bạn tù kể lại. Không phải "mùa lá rụng trong vườn"
như tên tác phẩm nổi tiếng của cây đại bút Ma Văn Kháng (người từng
bị cánh công an phụ trách văn hóa phản động hành lên hành xuống v́
câu nói "hớ hênh" mang tầm thời đại:" Đến một giai đoạn loạn lạc đến
mức, mỗi gia đ́nh phải có trách nhiệm đóng góp cho xă hội một đứa
con hư hỏng").
Cũng v́ nổi tiếng nên tên
tác phẩm của ông đă trở thành câu nói thường trực cửa miệng của mọi
người dân thủ đô. Phàm ở đời, cái ǵ đă được phủ lên ḿnh giá trị
văn hóa bỗng trở nên có hồn, linh thiêng hơn hẳn. Tiếng lá rụng
trong vườn vốn chỉ là một sự vô tri vô giác, song lại trở nên sống
động hơn bao giờ hết với mỗi tâm hồn nhạy cảm trong những đêm khuya
tĩnh lặng, khi nghe tiếng lá khô rơi xạc xào ngoài vườn, sau khi đă
đọc tác phẩm này... Một lần, giữa khung cảnh nên thơ, mơ mộng, có
hai vợ chồng nhà nọ bỗng nổi hứng chơi... tṛ chơi vợ chồng (!).Trong
cơn hương lửa nồng nàn, người vợ dướn người, nín thở đón nhận sự
hứng khởi bột phát từ chồng... bỗng lặng người, nghe chồng cười tủm
tỉm, gỡ ra cả túm lông trong miệng, bảo: "Em ơi mùa lông rụng trong
mồm..." Và tôi vốn đáo để tinh ma, quyết không bỏ qua chi tiết này
để ca ngợi bác, một người đại dũng, đại nhân, đại trí. Đại thiên tài
hùng vĩ bao la trong việc chinh phục "miếng đỉnh chung" của bà
Nguyễn Thị Xuân.
Chuyện nọ xọ chuyện kia,
chuyện dông chuyện dài măi chẳng hết đêm, có lẽ v́ đêm của tù bao
giờ cũng bắt đầu bằng tiếng "tút, tút" phát ra từ chiếc đài cổ lỗ sĩ,
nghĩa là chỉ chờ được đến 6 giờ tối, cả trại tù đă mắc màn đi ngủ,
kể cả mùa đông cũng như mùa hè. Bởi sáng ra nhịn đói, 9 giờ mới được
ăn cơm trưa và 3 giờ đă phải ăn cơm chiều, nên 6 giờ bụng đă ngót,
phải mắc màn đi ngủ để đảm bảo sức khỏe, cũng là để muỗi khỏi vào
phe với quản giáo, cai tù hành hạ ḿnh thêm... riêng tôi với chị
cùng ở độ tuổi "cút kít về già" nên đêm nảo đêm nao cũng lắm tṛ.
11, 12 giờ đêm mới ch́m vào giấc ngủ...
Sẵn vốn hiểu biết về bác,
tôi hỏi:
- Ai nhiều con nhất Việt
Nam. Đố chị?
Lần này th́ chị dễ dàng
đoán ra ngay:
- "Bác Hồ" chứ ǵ, từ hồi
15 tuổi tôi đă thuộc làu bài "Bác ơi" của Tố Hữu, trong đó có câu:
Người không con mà có triệu con, đúng không?
- Ok! Tôi đáp, đó là câu trả lời hay nhất của chị từ khi vào lao đến
nay. Cho dù giữa cơ chế thị trường, thoáng từ cơ chế thoáng tới các
cửa buồng. Một người đàn ông dù 3 nhà 5 vợ, con rơi, con văi, con đẻ,
con nuôi cũng chỉ đạt tới mức vài chục con gọi ḿnh bằng bố mà thôi.
"Bác Hồ" của Việt Nam, vợ đời không có, vợ ngày tràn lan, khắp trong
Nam ngoài Bắc, lênh đênh 4 bể, cả chân trời, nên số con rơi văi lên
tới cả triệu con. Nếu khẩu hiệu "sống chiến đấu, lao động và học tập
theo gương "bác Hồ" vĩ đại, chắc đàn ông nước Việt Nam không ai dám...
sống nữa, v́ không phải : Người đại dũng, đại nhân, đại trí. Đại
thiên tài hùng vĩ bao la, mà thực chất là người đại gian, đại ác,
đại tham tàn , giả dối, hoang dâm
- Đúng thế, chị cười, có
một cậu Nguyễn Tất Trung th́ không được phép gọi bằng bố, cả một đám
lố nhố th́ lại trở thành con, rơ là... con không cha nên ngôi nhà
chủ nghĩa xă hội Việt Nam mới thật là vô phúc.
Ngáp một cái đến sái quai hàm, hai đùi dế bật tanh tách v́ lạnh, tôi
bật khỏi tấm chăn dạ cũ kỹ, lấy thêm mớ quần áo ấm để mặc, tiện thể
tung ra câu cuối:
- Thế theo chị ai nhảy
giỏi nhất Việt Nam?
Bây giờ th́ chị ngớ ra,
tưởng tôi buồn ngủ mà nói mê. Đang "sống, chiến đấu lao động và học
tập theo gương của 'bác Hồ' vĩ đại" th́ lại nhảy sang chuyện nhảy
nhót...
- Hớ hớ! Tôi cười, kết
thúc cuộc nói chuyện dông dài mà không hề vô bổ của ḿnh:
Chị luôn thuộc thơ của
nhà thơ Viễn Phương đúng không:
Bác nằm trong lăng
Giấc ngủ b́nh yên
Khổ một nỗi, thời gian
này người dân đang đối mặt với giá thị trường, với sự lạm phát, đến
mức "nhà giàu cũng khóc" nên dân gian tiếp mạch:
Bác vào tay con
Bác nhảy triền miên...
- Đúng đúng, chị dễ dàng
xác nhận, chả phải chờ đến tận bây giờ, mà trước khi tôi vào tù, mỗi
lần vào siêu thị là thấy bác nhảy chồm chồm rồi. Từ tầng 1 lên tầng
4, tầng 5, tầng 6, nhảy theo các bậc thang máy hoặc băng chuyền tự
động... xuống dưới nhà để lấy xe máy th́ bác nhảy hết cả tháng lương
luôn...
-Thế có nghĩa là bác nhảy
giỏi nhất Việt Nam c̣n ǵ. Không chỉ nhảy triền miên mà c̣n nhảy
chồm chồm như điên... tôi đáp...
Trại tù B14, đêm 23 tháng
5, 2007
Sửa
lại 15 tháng 5- 200 |
